Με δεδομένη την αλματώδη άνοδο της ανεργίας των νέων ηλικίας 15-24 ετών στην Ελλάδα (ποσοστό 53,9% κατά το β΄ τρίμηνο του 2012), τα υπουργεία Παιδείας, Εργασίας και Ανάπτυξης διαμόρφωσαν ένα ενιαίο, συνεκτικό επιχειρησιακό «Σχέδιο Δράσης στοχευμένων παρεμβάσεων για την ενίσχυση της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας των νέων στο πλαίσιο Ε.Π. του ΕΣΠΑ» με άμεση εφαρμογή και αποτελεσματικότητα.
Κεντρικός στόχος του Σχεδίου Δράσης είναι η λήψη μέτρων ανάπτυξης της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας των νέων δύο ηλικιακών κατηγοριών 15-24 και 25-35 στην Ελλάδα δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στους ακόλουθους θεματικούς άξονες προτεραιότητας:
1] Δημιουργία Θέσεων Εργασίας για νέους ανάλογα με τα τυπικά τους προσόντα.
2] Ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και των συστημάτων μαθητείας με έμφαση στον συνδυασμό κατάρτισης και εργασιακής εμπειρίας και περαιτέρω επένδυση στην τοποθέτηση σε θέσεις εργασίας και στην πρακτική άσκηση κατά τη διάρκεια και μετά την εκπαίδευση.
3] Θέσπιση συστηματικών προγραμμάτων μετάβασης από την εκπαίδευση στην εργασία (school-to-work programmes) ώστε να υποστηριχθεί η απόκτηση πρώτης εργασιακής εμπειρίας (με συνδυασμό καθοδήγησης, συμβουλευτικής, κατάρτισης και απασχόλησης) προσαρμοσμένα στο ιδιαίτερο προφίλ και τις ανάγκες των νέων ανέργων.
4] Ενίσχυση της συμβουλευτικής και του επαγγελματικού προσανατολισμού με έμφαση σε νέους ανέργους. Ενίσχυση του σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού, της καθοδήγησης σταδιοδρομίας και της συμβουλευτικής για την επιχειρηματικότητα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
5] Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας των νέων, εστίαση σε νέα/καινοτόμα προϊόντα, υπηρεσίες και τομείς επιχειρηματικότητας.
6] Επένδυση σε μέτρα που στοχεύουν στη μείωση της σχολικής διαρροής.
Στο πλαίσιο του νέων προτεινόμενων δράσεων θα διατεθούν €608.326.537 με 349.499 ωφελούμενους.
Οι παρεμβάσεις
Το υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων, Πολιτισμού & Αθλητισμού συνδράμει την ενίσχυση της απασχόλησης των νέων μέσω τριών αλληλοσυμπληρούμενων παρεμβάσεων ευρείας κλίμακας. Οι εν λόγω παρεμβάσεις έχουν ως ακολούθως:
► Σχεδιασμός και εφαρμογή προγραμμάτων πρακτικής άσκησης και μαθητείας στην Αρχική Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, καθώς και στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση.
► Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας των νέων.
► Σύνδεση της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας (Γραφεία Διασύνδεσης).
Το παρόν Σχέδιο Δράσης στοχευμένων παρεμβάσεων για τη βελτίωση της απασχόλησης και επιχειρηματικότητας των νέων αποτελεί μια ολοκληρωμένη, συνεκτική προσέγγιση για την ανακούφιση του προβλήματος της ανεργίας των ηλικιακά νέων. Η στρατηγική του περιλαμβάνει δύο στόχους: α) άμεσα ανακουφιστικά μέτρα στην κατεύθυνση τόνωσης της απασχόλησης μέσω της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας ειδικά για ηλικιακά νέους, και β) διαρθρωτικά μέτρα που στοχεύουν να άρουν τις υφιστάμενες δυσκαμψίες βελτιώνοντας την ελκυστικότητα των νέων στην αγορά εργασίας και διευκολύνοντας τη μετάβαση από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας.
Τα ανακουφιστικά μέτρα περιλαμβάνουν (ενδεικτικά) παρεμβάσεις, όπως η απόκτηση εργασιακής εμπειρίας μέσω εκπαιδευτικής πρακτικής άσκησης, η δημιουργία νέων θέσεων κοινωφελούς εργασίας (στον πολιτισμό), η ενίσχυση της αυτοαπασχόλησης και επιχειρηματικότητας των ηλικιακά νέων μέσω της χρηματοδότησης επιχειρηματικών σχεδίων, η στοχευμένη συμβουλευτική για νέους, η κατάρτιση που να υπηρετεί τις ανάγκες των δημιουργούμενων θέσεων εργασίας και η επιχορήγηση επιχειρήσεων για την πρόσληψη ανέργων πτυχιούχων. Στα ανακουφιστικά μέτρα λαμβάνεται ειδική μέριμνα για νέους με χαμηλά τυπικά προσόντα.
Τα διαρθρωτικά μέτρα περιλαμβάνουν την ενίσχυση της πρακτικής άσκησης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση και μαθητεία, την υποστήριξη των Γραφείων Διασύνδεσης και των Μονάδων Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας με στόχο τη βελτίωση της επιχειρηματικότητας των νέων.
Από πλευράς χρηματοδοτικής βαρύτητας προτεραιότητα δίδεται στα ανακουφιστικά μέτρα, τα οποία δεσμεύουν πάνω από τα 2/3 των διαθέσιμων πόρων προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε 63.000 περίπου ηλικιακά νέους (18-35 ετών) μία πρώτη ευκαιρία απασχόλησης. Μάλιστα αυτές οι παρεμβάσεις έρχονται χρονικά μετά από μία περίοδο (2008-2011) όπου διοχετεύθηκαν σημαντικοί πόροι κυρίως στη διατηρησιμότητα των θέσεων εργασίας.
Τέλος, σε ό,τι αφορά στον σχεδιασμό των παρεμβάσεων, οι οποίες αναλύονται στην επόμενη ενότητα, ελήφθησαν υπόψη οι επισημάνσεις από αξιολογήσεις ενεργητικών πολιτικών με έμφαση στη βελτίωση της αποδοτικότητας τους κυρίως μέσω της δραστικής μείωσης του μοναδιαίου κόστους και της κατά το δυνατόν στοχευμένης κλαδικής και γεωγραφικής προσέγγισης.
Κεντρικός στόχος του Σχεδίου Δράσης είναι η λήψη μέτρων ανάπτυξης της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας των νέων δύο ηλικιακών κατηγοριών 15-24 και 25-35 στην Ελλάδα δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στους ακόλουθους θεματικούς άξονες προτεραιότητας:
1] Δημιουργία Θέσεων Εργασίας για νέους ανάλογα με τα τυπικά τους προσόντα.
2] Ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και των συστημάτων μαθητείας με έμφαση στον συνδυασμό κατάρτισης και εργασιακής εμπειρίας και περαιτέρω επένδυση στην τοποθέτηση σε θέσεις εργασίας και στην πρακτική άσκηση κατά τη διάρκεια και μετά την εκπαίδευση.
3] Θέσπιση συστηματικών προγραμμάτων μετάβασης από την εκπαίδευση στην εργασία (school-to-work programmes) ώστε να υποστηριχθεί η απόκτηση πρώτης εργασιακής εμπειρίας (με συνδυασμό καθοδήγησης, συμβουλευτικής, κατάρτισης και απασχόλησης) προσαρμοσμένα στο ιδιαίτερο προφίλ και τις ανάγκες των νέων ανέργων.
4] Ενίσχυση της συμβουλευτικής και του επαγγελματικού προσανατολισμού με έμφαση σε νέους ανέργους. Ενίσχυση του σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού, της καθοδήγησης σταδιοδρομίας και της συμβουλευτικής για την επιχειρηματικότητα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
5] Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας των νέων, εστίαση σε νέα/καινοτόμα προϊόντα, υπηρεσίες και τομείς επιχειρηματικότητας.
6] Επένδυση σε μέτρα που στοχεύουν στη μείωση της σχολικής διαρροής.
Στο πλαίσιο του νέων προτεινόμενων δράσεων θα διατεθούν €608.326.537 με 349.499 ωφελούμενους.
Οι παρεμβάσεις
Το υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων, Πολιτισμού & Αθλητισμού συνδράμει την ενίσχυση της απασχόλησης των νέων μέσω τριών αλληλοσυμπληρούμενων παρεμβάσεων ευρείας κλίμακας. Οι εν λόγω παρεμβάσεις έχουν ως ακολούθως:
► Σχεδιασμός και εφαρμογή προγραμμάτων πρακτικής άσκησης και μαθητείας στην Αρχική Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, καθώς και στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση.
► Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας των νέων.
► Σύνδεση της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας (Γραφεία Διασύνδεσης).
Το παρόν Σχέδιο Δράσης στοχευμένων παρεμβάσεων για τη βελτίωση της απασχόλησης και επιχειρηματικότητας των νέων αποτελεί μια ολοκληρωμένη, συνεκτική προσέγγιση για την ανακούφιση του προβλήματος της ανεργίας των ηλικιακά νέων. Η στρατηγική του περιλαμβάνει δύο στόχους: α) άμεσα ανακουφιστικά μέτρα στην κατεύθυνση τόνωσης της απασχόλησης μέσω της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας ειδικά για ηλικιακά νέους, και β) διαρθρωτικά μέτρα που στοχεύουν να άρουν τις υφιστάμενες δυσκαμψίες βελτιώνοντας την ελκυστικότητα των νέων στην αγορά εργασίας και διευκολύνοντας τη μετάβαση από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας.
Τα ανακουφιστικά μέτρα περιλαμβάνουν (ενδεικτικά) παρεμβάσεις, όπως η απόκτηση εργασιακής εμπειρίας μέσω εκπαιδευτικής πρακτικής άσκησης, η δημιουργία νέων θέσεων κοινωφελούς εργασίας (στον πολιτισμό), η ενίσχυση της αυτοαπασχόλησης και επιχειρηματικότητας των ηλικιακά νέων μέσω της χρηματοδότησης επιχειρηματικών σχεδίων, η στοχευμένη συμβουλευτική για νέους, η κατάρτιση που να υπηρετεί τις ανάγκες των δημιουργούμενων θέσεων εργασίας και η επιχορήγηση επιχειρήσεων για την πρόσληψη ανέργων πτυχιούχων. Στα ανακουφιστικά μέτρα λαμβάνεται ειδική μέριμνα για νέους με χαμηλά τυπικά προσόντα.
Τα διαρθρωτικά μέτρα περιλαμβάνουν την ενίσχυση της πρακτικής άσκησης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση και μαθητεία, την υποστήριξη των Γραφείων Διασύνδεσης και των Μονάδων Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας με στόχο τη βελτίωση της επιχειρηματικότητας των νέων.
Από πλευράς χρηματοδοτικής βαρύτητας προτεραιότητα δίδεται στα ανακουφιστικά μέτρα, τα οποία δεσμεύουν πάνω από τα 2/3 των διαθέσιμων πόρων προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε 63.000 περίπου ηλικιακά νέους (18-35 ετών) μία πρώτη ευκαιρία απασχόλησης. Μάλιστα αυτές οι παρεμβάσεις έρχονται χρονικά μετά από μία περίοδο (2008-2011) όπου διοχετεύθηκαν σημαντικοί πόροι κυρίως στη διατηρησιμότητα των θέσεων εργασίας.
Τέλος, σε ό,τι αφορά στον σχεδιασμό των παρεμβάσεων, οι οποίες αναλύονται στην επόμενη ενότητα, ελήφθησαν υπόψη οι επισημάνσεις από αξιολογήσεις ενεργητικών πολιτικών με έμφαση στη βελτίωση της αποδοτικότητας τους κυρίως μέσω της δραστικής μείωσης του μοναδιαίου κόστους και της κατά το δυνατόν στοχευμένης κλαδικής και γεωγραφικής προσέγγισης.
