Διάλογος με τους συναδέλφους για την παιδεία
Παναγιώτης Κ. Δαμάσκος Δρ. φιλοσοφίας
Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων Α’Δ/νση Δ.Ε. Αθήνας
α΄ Βασικοί Σκοποί Παιδείας είναι δυο: διαμόρφωση της προσωπικότητας (με γνώσεις, δεξιότητες, αξιολογικές ευαισθησίες…) και προετοιμασία για σταδιοδρομία, με ειδική προσοχή για την ποιότητα μορφωτικών αγαθών και παιδαγωγικών διαδικασιών…)
β΄. Ανάγκη διαρκούς προσαρμογής στις ανάγκες της ζωής – σταδιοδρομίας: Από τη φύση του ο θεσμός προσαρμόζεται διαρκώς στις τεχνολογικές δυνατότητες, για να ανταποκρίνεται με τον καλύτερο τρόπο στους παραπάνω σκοπούς (§ α)
γ΄. Το κύριο σημερινό πρόβλημα του διαλόγου:Είναι ανάγκη με μεγαλόστομες προτροπές και υποσχέσεις να προωθούμε όλα τα παιδιά στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, για να καταντούν μοιραία οι μισοί νέοι πτυχιούχοι άνεργοι; Ή μήπως είναι φρόνιμο με τα στοιχεία απορροφητικότητας της κοινωνίας σε ανθρώπινο δυναμικό να ενημερώνουμε έγκαιρα γονείς και παιδιά, ώστε έγκαιρα να προσανατολίζονται προς ό,τι θα κρίνουν εφικτό και επιθυμητό (ανάλογα με τις επιδόσεις τους και τις φιλοδοξίες τους και τις δυνατότητές τους);
δ΄. Οι «αρμόδιοι» ή οι ειδικοί και οι άμεσα ενδιαφερόμενοι; Για το διάλογο «αρμόδιοι » που ορίζονται από την εξουσία ή ειδικοί που κατέχουν το θέμα (γνωσιακά και εμπειρικά); Τι μπορεί να προσφέρει στο διάλογο για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση οποιοσδήποτε «σοφός», αν δεν έχει προσωπική μακρά εμπειρία από την «αγία» έδρα της σχολικής αίθουσας;
ε΄. Ένας πρακτικός τρόπος επίλυσης των ειδικών προβλημάτων (όπως λ.χ. αυτό της αξιολόγησης) με πολιτικό κόστος: Τηλεοπτική συζήτηση με πανελλήνια εμβέλεια μια δυο ώρες με προενημέρωση ότι οι δυο τρεις απόψεις που θα ακουστούν θα είναι στην κρίση των γονέων που έχουν παιδιά επηρεαζόμενα από το συζητούμενο πρόβλημα. Αυτοί οι γονείς παρακαλούνται την επόμενη μέρα να επισκεφτούν το σχολείο του παιδιού τους, για να ρίξουν στην κάλπη γνώμη ότι από τις 2-3-4 σαφέστατα διακριτές απόψεις που άκουσαν δέχονται ως ορθότερη, δυνατότερη την α β γ δ . Έτσι απαλλάσσονται και οι πολιτικές ηγεσίες από την αγωνία για το πολιτικό κόστος.
στ΄ Τρόπος εξετάσεων προς ΑΕΙ- ΤΕΙ ο μόνος αξιόπιστος, Πανελλήνιες Εξετάσεις, όπου δεν κινδυνεύουμε ούτε πιέζοντες να είμαστε ούτε πιεζόμενοι. Η ύλη που να διδάσκεται συστηματικά – κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει σήμερα. Το δημόσιο σχολείο από το 1990 και μετά κατά μέσο όρο λειτουργεί 90 μέρες τον χρόνο. Να υιοθετηθεί ο θεσμός της εποπτείας σε τακτά χρονικά διαστήματα. [εποπτεία = οι διδάσκοντες να αναφέρονται σε εμπειρότερο και ειδικότερο τόσο σε θέματα διδακτικής όσο και σε θέματα της διδασκομένης επιστήμης, να συζητούν την όλη διαδικασία και να καταλήγουν σε συγκεκριμένες πρακτικές.] Οι διδάσκοντες στην ίδια τάξη να αλληλοενημερώνονται σε κοινές συνεδρίες. Είναι καιρός να σταματήσει η παντογνωσία, ο αυτιστικός προγραμματισμός της διδασκαλίας. ζ΄ Οι εκπαιδευτικοί της Δευτεροβάθμιας να μετεκπαιδεύονται συστηματικά. στ΄ Τι θα γίνει με την παρελθοντική πρακτική που θέλει αυτόν που αποτυγχάνει στις εισαγωγικές ή αυτόν που δεν προσπαθεί να καταφεύγει σε Α.Ε.Ι. της αλλοδαπής και επιστρέφοντας να Εκλέγεται και καθηγητής στα εδώ Α.Ε.Ι. ;ζ΄ Το Γυμνάσιο να μην λειτουργεί με 7ωρα. Να διδάσκονται όλο το έτος με προγραμματισμό λιγότερα μαθήματα. Τόσα μαθήματα τι προσφέρουν;η΄ Ψυχοπαιδαγωγική υποστήριξη τόσο στους εκπαιδευτικούς όσο και στους μαθητές.Θ΄ Το, επί της ουσίας, ζητούμενο είναι να λειτουργεί το Λύκειο και το Πανεπιστήμιο και να μην σταματά η όλη προβληματική στον τρόπο εισαγωγής στα Α.Ε.Ι.
β΄. Ανάγκη διαρκούς προσαρμογής στις ανάγκες της ζωής – σταδιοδρομίας: Από τη φύση του ο θεσμός προσαρμόζεται διαρκώς στις τεχνολογικές δυνατότητες, για να ανταποκρίνεται με τον καλύτερο τρόπο στους παραπάνω σκοπούς (§ α)
γ΄. Το κύριο σημερινό πρόβλημα του διαλόγου:Είναι ανάγκη με μεγαλόστομες προτροπές και υποσχέσεις να προωθούμε όλα τα παιδιά στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, για να καταντούν μοιραία οι μισοί νέοι πτυχιούχοι άνεργοι; Ή μήπως είναι φρόνιμο με τα στοιχεία απορροφητικότητας της κοινωνίας σε ανθρώπινο δυναμικό να ενημερώνουμε έγκαιρα γονείς και παιδιά, ώστε έγκαιρα να προσανατολίζονται προς ό,τι θα κρίνουν εφικτό και επιθυμητό (ανάλογα με τις επιδόσεις τους και τις φιλοδοξίες τους και τις δυνατότητές τους);
δ΄. Οι «αρμόδιοι» ή οι ειδικοί και οι άμεσα ενδιαφερόμενοι; Για το διάλογο «αρμόδιοι » που ορίζονται από την εξουσία ή ειδικοί που κατέχουν το θέμα (γνωσιακά και εμπειρικά); Τι μπορεί να προσφέρει στο διάλογο για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση οποιοσδήποτε «σοφός», αν δεν έχει προσωπική μακρά εμπειρία από την «αγία» έδρα της σχολικής αίθουσας;
ε΄. Ένας πρακτικός τρόπος επίλυσης των ειδικών προβλημάτων (όπως λ.χ. αυτό της αξιολόγησης) με πολιτικό κόστος: Τηλεοπτική συζήτηση με πανελλήνια εμβέλεια μια δυο ώρες με προενημέρωση ότι οι δυο τρεις απόψεις που θα ακουστούν θα είναι στην κρίση των γονέων που έχουν παιδιά επηρεαζόμενα από το συζητούμενο πρόβλημα. Αυτοί οι γονείς παρακαλούνται την επόμενη μέρα να επισκεφτούν το σχολείο του παιδιού τους, για να ρίξουν στην κάλπη γνώμη ότι από τις 2-3-4 σαφέστατα διακριτές απόψεις που άκουσαν δέχονται ως ορθότερη, δυνατότερη την α β γ δ . Έτσι απαλλάσσονται και οι πολιτικές ηγεσίες από την αγωνία για το πολιτικό κόστος.
στ΄ Τρόπος εξετάσεων προς ΑΕΙ- ΤΕΙ ο μόνος αξιόπιστος, Πανελλήνιες Εξετάσεις, όπου δεν κινδυνεύουμε ούτε πιέζοντες να είμαστε ούτε πιεζόμενοι. Η ύλη που να διδάσκεται συστηματικά – κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει σήμερα. Το δημόσιο σχολείο από το 1990 και μετά κατά μέσο όρο λειτουργεί 90 μέρες τον χρόνο. Να υιοθετηθεί ο θεσμός της εποπτείας σε τακτά χρονικά διαστήματα. [εποπτεία = οι διδάσκοντες να αναφέρονται σε εμπειρότερο και ειδικότερο τόσο σε θέματα διδακτικής όσο και σε θέματα της διδασκομένης επιστήμης, να συζητούν την όλη διαδικασία και να καταλήγουν σε συγκεκριμένες πρακτικές.] Οι διδάσκοντες στην ίδια τάξη να αλληλοενημερώνονται σε κοινές συνεδρίες. Είναι καιρός να σταματήσει η παντογνωσία, ο αυτιστικός προγραμματισμός της διδασκαλίας. ζ΄ Οι εκπαιδευτικοί της Δευτεροβάθμιας να μετεκπαιδεύονται συστηματικά. στ΄ Τι θα γίνει με την παρελθοντική πρακτική που θέλει αυτόν που αποτυγχάνει στις εισαγωγικές ή αυτόν που δεν προσπαθεί να καταφεύγει σε Α.Ε.Ι. της αλλοδαπής και επιστρέφοντας να Εκλέγεται και καθηγητής στα εδώ Α.Ε.Ι. ;ζ΄ Το Γυμνάσιο να μην λειτουργεί με 7ωρα. Να διδάσκονται όλο το έτος με προγραμματισμό λιγότερα μαθήματα. Τόσα μαθήματα τι προσφέρουν;η΄ Ψυχοπαιδαγωγική υποστήριξη τόσο στους εκπαιδευτικούς όσο και στους μαθητές.Θ΄ Το, επί της ουσίας, ζητούμενο είναι να λειτουργεί το Λύκειο και το Πανεπιστήμιο και να μην σταματά η όλη προβληματική στον τρόπο εισαγωγής στα Α.Ε.Ι.
Παναγιώτης Κ. Δαμάσκος
Σχολικός Σύμβουλος Πε02
Α. Δ/νση Δ.Ε. Αθήνας
